+48 732 732 770
Wyślij zapytanie
Ptasia Grypa
Copyright Ptasia-Grypa.pl 2021
+48 732 732 770
Wyślij zapytanie

O Grypie Ptaków

Ptasia grypa jest niezwykle zaraźliwą i zakaźną chorobą wirusową drobiu. Śmiertelność spowodowana ptasią grypą jest bardzo wysoka. W przypadku ptaków sięga ona 100%.

Co wywołuje Ptasią Grypę ?

Ptasia grypa wywoływana jest przez wirus zaliczany do rodziny ortomyksowirusów (Orthomyxoviridae) i rodzaju Influenzavirus. Wirus grypy dzieli się na 3 główne grupy oznaczane literami A, B i C. Istnieje też typ D, który występuje u bydła, a poza nim także u fok i świń. Ptasia grypa zaliczana jest do typu A atakującego zarówno ssaki, w tym ludzi, jak i ptaki. Wiriony zarazków ptasiej grypy mogą mieć postać kulistą, lub nitkowatą.

Wirionami nazywamy pojedyncze wirusy. Wiriony, których budowa jest sferyczna mają otoczkę lipoproteinową. Zamyka ona cechujący się heliakalną symetrią nukleokapsyd. Nukleokapsydem nazywamy część wirusa, w której znajduje się jego materiał genetyczny. Kształtem heliakalnym nazywamy kształt przypominający spiralę. Powierzchnia wirionu pokryta jest wypustkami. Wypustki te mają od 10 do 14 nanometrów długości. Jest ich około 500. Istnieją dwa rodzaje wypustek znajdujących się na powierzchni wirionu wirusa ptasiej grypy. Rodzaje te to hemaglutynina i neuraminidaza. Neuraminidaza ma udział za równo w zakażaniu komórki przez wirus, jak i w jego uwalnianiu się z komórki, która została zakażona.

Dzięki neuraminidazie wirusy mogą odczepiać się od błon komórkowych komórek, które zostały zakażone. Za kodowanie neuraminidazy odpowiada szósty z segmentów genomu wirusa ptasiej grypy. Część neuraminidazy, która znajduje się na powierzchni wirusa ma kształt tetramera.

ptasia grypa ptakow hpai

Hemaglutynina umożliwia cząsteczkom wirusa przyłączanie się do receptorów komórek. Zlepia też ona ze sobą komórki krwi. To na skutek działania hemaglutynin komórki organizmu zaczynają produkować przeciwciała zwalczające wirusa. Hemaglutynina ma kształt trimera. Kształt trimera to kształt pałeczki, której przekrój jest trójkątny. Za kodowanie hemaglutyniny odpowiada czwarty z segmentów RNA. Większość, bo 4 na 5 wypustek znajdujących się na powierzchni wirusa ptasiej grypy to wypustki hemaglutyniny. Za równo neuraminidaza jak i hemaglutynina cechują się wysoką zmiennością.

Genom wirusa ptasiej grypy składa się z ośmiu segmentów. Segmentowa budowa wirusa ułatwia reasortacje. Reasortacja to mieszanie się materiałów genetycznych wirusów. Reasortacje wirusów są zjawiskami rzadkimi, ale mają poważne skutki w postaci powstawania nowych wariantów wirusów.

Genom wirusa ptasiej grypy składa się pojedynczej nici, na którą składa się kilkanaście tysięcy nukleotydów.

Rodzaje wirusów ptasiej grypy

Poszczególne rodzaje wirusy ptasiej grypy typu A oznaczane są literami H i N, oraz przyporządkowanymi do tych liter numerami.

Litera H odnosi się do obecności hemaglutynin, a litera N do obecności neuraminizad. Ze względu na obecność hemaglutynin wyróżnia się 16 podtypów, a ze względu na obecność neuraminizad 9 podtypów, co przekłada się na istnienie stu czterdziestu czterech możliwych kombinacji. Zachorowania u ludzi wywoływane są przez podtypy wirusa ptasiej grypy H1, H2 i H3.

Ze względu na patogenność wirusy ptasiej grypy dzielone są na wysoko i nisko patogenne. Wirusy wysoko patogenne określane są skrótem HPAI. Skrót ten pochodzi od ich angielskiej nazwy Highly Pathogenic Avian Influenza. Wirusy o niskiej patogenności określane są jako  LPAI. Jest to skrót od Low Pathogenic Avian Influenza. Wirusy cechujące się wysoką zjadliwością różnią się od wirusów cechujących się zjadliwością niską aminokwasami znajdującymi się w strukturze HA.

Wirusy o niskiej patogenności mogą przekształcać się w wirusy o wysokiej patogenności w wyniku mutacji. Mutacjami nazywamy zmiany w materiale genetycznym. Przekształcenie to często odbywa się po przejściu wirusa na nowy gatunek zwierzęcia. Zazwyczaj na przekształcenie się wirusa w ten sposób potrzeba kilku miesięcy.

Wysoce śmiertelne, a w związku z tym zaliczane do HPAI są dla drobiu dwa podtypy, a mianowicie podtypy H5, oraz H7. Również wśród tych podtypów istnieją jednak wirusy, które nie są wysoko zjadliwe. Wysoka śmiertelność tych szczepów sprawia, że u ptaków dziko żyjących zwykle one nie występują. Szczepy te najczęściej wykrywane są u przebywającego w dużym zagęszczeniu drobiu, na przykład na terenie ferm.

Fermy drobiu są też najczęstszymi miejscami, w których dochodzi do mutacji prowadzących do wytworzenia nowych szczepów. Sprzyja temu wysoka ilość zarażonych ptaków znajdujących się w jednym miejscu.

Podatność poszczególnych gatunków ptaków na ptasią grypę

Wirus ptasiej grypy jest wirusem atakującym niemal wszystkie gatunki ptaków. Podatność różnych gatunków ptaków na ptasią grypę jest jednak zróżnicowana. Szczególnie wysoką wrażliwością na zarażenie cechują się ptaki zaliczane do ptaków grzebiących takie jak kury, indyki, bażanty, perliczki, kuropatwy i przepiórki. U strusi ptasia grypa powoduje osłabienie, biegunkę, objawy nerwowe i oddechowe, a u około co czwartego osobnika upadki.

Niższą wrażliwością cechują się emu, w przypadku których nie ma objawów klinicznych, ani upadków. Łącznie istnieje ponad sto gatunków ptaków, które wrażliwe są na niskopatogenne wirusy ptasiej grypy. Za przenoszenie ptasiej grypy odpowiedzialne są głównie ptaki zaliczane do rzędów siewkowych i blaszkodziobych. Znaczenie wróblowatych dla przenoszenia ptasiej grypy nie jest duże. Ptakami u których ptasią grypę stwierdzano najczęściej były jednak kaczki.

ognisko ptasiej grypy

Objawy ptasiej grypy u ptactwa

To, jak długo trwa inkubacja wirusa powodującego ptasią grypę uzależnione jest od kilku czynników takich jak wiek drobiu, jego gatunek i szczep wirusa. Ptasia grypa może być trudna w rozpoznaniu ze względu na niską charakterystyczność objawów. To jakie konkretnie będą objawy ptasiej grypy uzależnione jest od kilku czynników.

Pierwszym z nich jest sam szczep wirusa. Objawy mogą być zróżnicowane w zależności od jego zjadliwości. Drugim z nich są zakażone ptaki. Objawy uzależnione są zwłaszcza od ich wieku, gatunku i od tego, czy zmagają się one również z innymi problemami zdrowotnymi. Trzecim z nich są warunki, w których żyją ptaki. W przypadku zarażenia szczepami ptasiej grypy o wysokiej zjadliwości zaobserwowane zostały objawy takie jak zmniejszenie apetytu, pojawienie się objawów nerwowych, obrzęk w zatokach podczołowych, biegunka, problemy z oddychaniem, kichanie, stany depresyjne i objawy nerwowe. Najczęstszymi objawami nerwowymi były drgawki, skręcanie, lub wyginanie szyi w grzbiet, oraz porażenia skrzydeł.

Znacząco zmniejszała się również nieśność, a czasem drób całkowicie przestawał składać jaja. Jaja, które były składane miały miękkie skorupki. Miękkie skorupki jaj szczególnie często zdarzały się w przypadku jaj gęsich. Czasami zdarza się, że zarażony ptasią grypą drób pada nagle i nie jest to poprzedzone wystąpieniem żadnych objawów. W przypadku zarażenia mniej zjadliwymi szczepami ptasiej grypy pojawiają się objawy takie jak gorączka, stroszenie piór, zmniejszenie nieśności, osłabienie, depresja, problemy z układem oddechowym i biegunka. Objawy te są jednak dużo słabsze niż w przypadku szczepów cechujących się wysoką zjadliwością. W przypadku przedłużania się choroby pojawia się obrzmienie obejmujące nogi i głowy ptactwa, a także przekrwienie obejmujące tłuszcz, tchawicę, żołądek i gardło.

Jak roznosi się ptasia grypa ?

Ptaki, które zostały zakażone wirusem ptasiej grypy wydalają go w dużych ilościach i wieloma drogami między innymi z wydzieliną z oczu, lub dróg oddechowych, kałem i wydychanym powietrzem.

Istnieją dwie główne drogi zakażania się ptaków ptasią grypą. Są to droga pokarmowa i oddechowa. Ptactwo domowe najczęściej zaraża się ptasią grypą w wyniku kontaktu z innymi chorymi osobnikami. Wirus ptasiej grypy może również rozprzestrzeniać się dzięki pomocy człowieka, który często przenosi go na butach, odzieży, lub przedmiotach. Wirus może roznosić się także poprzez zanieczyszczoną ściółkę, nawozy, paszę i wodę.

Istnieje też ryzyko zakażenia się ptactwa w wyniku kontaktu z ptakami wodnymi takimi jak gęsi, lub kaczki, albo dzikimi ptakami wędrownymi, choć prawdopodobnie jest ono mniejsze niż w przypadku wcześniej przedstawionych dróg zakażenia. Badacze uważający, że taka droga zakażenia jest mało prawdopodobna argumentują, że wystąpienia ognisk choroby nie pokrywają się z czasem, ani trasami wędrówek dzikiego ptactwa.

Sezonowość ptasiej grypy

Wirus ptasiej grypy jest wrażliwy na wysokie temperatury, a przy temperaturach umiarkowanych jego żywotność znacznie się skraca. Przy temperaturze wynoszącej kilkadziesiąt stopni ginie. Im temperatura jest niższa, tym dłużej wirus ptasiej grypy może utrzymywać się poza żywymi organizmami. Na przykład wirus ptasiej grypy w zbiornikach wodnych pozostaje zakaźny przez 4 dni w temperaturze wynoszącej 22 stopnie Celsjusza, a przy temperaturze wynoszącej 0 stopni Celsjusza pozostaje zakaźny przez miesiąc.

W kale wirus ptasiej grypy pozostaje zakaźny przez tydzień przy temperaturze wynoszącej 20°C, a przy temperaturze wynoszącej 4°C pozostaje zakaźny przez pięć tygodni. W mięsie drobiowym przechowywanym w temperaturze pokojowej wirus ptasiej grypy ginie po kilku dniach.

W mięsie drobiowym przechowywanym w lodówce wirus ptasiej grypy utrzymuje się do miesiąca. Jak widać różnice w czasie, przez który wirus ptasiej grypy utrzymuje swoją zjadliwość w różnych materiałach są dużo mniejsze, niż różnice czasu, przez który wirus ptasiej grypy utrzymuje swoją zjadliwość przy różnych temperaturach.

FAQ

Najczęściej zadawane pytania

Jest to między innymi zmniejszenie apetytu, pojawienie się objawów nerwowych, obrzęk w zatokach podczołowych, biegunka, problemy z oddychaniem oraz kichanie. 

Ptactwo najczęściej zaraża się ptasią grypą w wyniku kontaktu z innymi chorymi osobnikami. Grypa ptaków możę zostać także przeniesiona przez czołowieka na butach, odzieży, lub przedmiotach.

U ludzi objawy ptasiej grypy są dość podobne do objawów grypy zwykłej. Zaliczamy do nich wymioty, zapalenie spojówek, bóle mięśni, gardła i stawów, kaszel, biegunkę, gorączkę, problemy z oddychaniem i ataksje.

Niektóre podtypy ptasiej grypy mogą być zaraźliwe dla człowieka. Na świecie wykryto przypadki w którch pracownicy ferm zaraźili się wirusem ptasiej grypy podtypu H5N1 i H7N9.

W takim przypadku należy skontaktować się z Powiatowym Inspektoratem Weterynarii i poinformować ich o podejrzeniu wystąpienia Ptasiej Grypy.

Aby zminimalizować ryzykow wystąpienia Ptasiej Grypy należy przestrzegać zasad bioasekuracji stosując dezynfekcję i odpowiednie zabezpieczenia na fermie.

Dodatkowe Informacje

Dowiedź się więcej o Ptasiej Grypie

Bioasekuracja

Jak zabezpieczyć gospodarstwo i ptactwo przed wirusem.

Zwalczanie

Zwalczanie ognisk wysocej zjadliwej grypy ptaków.

Przepisy

Przepisy prawne związane z grypą ptaków.